پایتخت زغال اخته ایران کجاست؟
تاریخ انتشار: ۱۷ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۰۵۲۷۰۸
به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری ایسکانیوز، تا قبل از شیوع ویروس منحوس کرونا در کشورمان جشن‌ها و جشنواره‌های آیینی و سنتی زیادی برگزار می‌شد که هر کدام نمایشی از عقیده و فرهنگ مردمان آن خطه از کشور بودند. تعداد زیادی از این جشن ها و رویدادها در زمره میراث ناملموس ایران زمین، در فهرست آثار ملی قرار گرفته اند و یکی از این رویدادهای زیبا در یکی از مناطق کشور پهناور ایران، جشن زغال‌اخته در منطقه الموت غربی استان قزوین است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
فصل تابستان همواره میوه‌های خوش طعم بسیاری دارد که از جمله این میوه‌ها می‌توان به زغال‌اخته اشاره کرد، میوه‌ای که به‌خاطر مزه ترشش طرفداران پروپاقرصی دارد، البته ناگفته نماند که قزوین رتبه نخست تولید این محصول را در کشور به خود اختصاص داده است.
از خواص زغال اخته نمی‌توان غافل شد و هستند کسانی که از این میوه خوش طعم به عنوان دارو استفاده کنند، حتی چوب درخت این میوه برای ساخت برخی از ابزارآلات مورد استفاده قرا می‌گیرد چون بر خلاف سایر چوب‌ها در آب غوطه‌ور نمی‌شود.
محمد پیله‌فروش، مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین در این رابطه اظهار کرد: سطح زیر کشت زغال‌اخته در استان قزوین ۷۲۰ هکتار است سالانه از این سطح ۳۴۰۰ تُن محصول برداشت می‌شود؛ ازنظر سطح زیر کشت و تولید محصول قزوین رتبه نخست کشور را داراست.
وی اضافه می‌کند: این محصول در استان قزوین در الموت غربی و بخش‌هایی از کوهین کشت می‌شود، این محصول برای رشد به آب‌وهوای معتدل و سرد احتیاج دارد و خاک آن باید سبک و مایل به اسیدی باشد. البته درخت زغال‌اخته در سال‌های اولیه غرس باید در سایه درختان دیگر باشد.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین خاطرنشان می‌کند: این محصول بیشتر به‌صورت تازه خوری مصرف می‌شود و بخشی به‌صورت خشک، مارمالاد، ترشی، و در مواردی هم از آن رب تولید می‌شود؛ می‌توان گفت استان‌های اطراف قزوین مانند استان‌های شمالی و البرز تهران عمده خریداران این محصول هستند.
وی تصریح می‌کند: در استان، صنایع تبدیلی خاصی برای این محصول وجود ندارد، اغلب فرآوری توسط روستائیان و به‌صورت سنتی انجام می‌شود اما بعضی از واحدهای فرآوری و تولید آبمیوه و کنسانتره طی سالیان گذشته از این محصول جهت تولید کنسانتره و آبمیوه استفاده کردند.
حدیث باقری، دهیار روستای زناسوج از توابع الموت غربی با اعلام اینکه ۸۵ درصد زغال‌اخته کشور در الموت غربی تولید می‌شود، گفت: روستاهای هیر، تلاتر، پرچکوه و منطقه ناحیه در الموت غربی بیشترین میزان تولید زغال‌اخته را دارد، از اواسط مرداد تا اواسط شهریور فصل برداشت این میوه است؛ البته گاه تا اواخر شهریور هم برداشت از درختان دیررس ادامه دارد.
وی اضافه می‌کند: زغال‌اخته را قرمز برداشت می‌کنند بنابراین تا زمان عرضه به بازار به صورت کامل می‌رسد؛ زغال‌اخته‌های رسیده روی زمین می‌ریزند به همین خاطر وقتی باغداران صبح‌ها برای چیدن به باغات می‌روند چند نفر این زغال‌اخته را از روی زمین جمع می‌کنند. زغال‌اخته‌های روی درخت را کال می‌چیدند و محصول را در بازار قزوین و تهران عرضه می‌کنند.
باقری تصریح می‌کند: برخی زغال‌اخته‌ها را خشک می‌کنند و عده‌ای نیز با آن لواشک و مربا درست می‌کنند بدین‌گونه زغال‌اخته به‌صورت سنتی فرآوری می‌شود. البته باید بگوییم که هیچ صنایع تبدیلی در استان برای فرآوری زغال‌اخته دایر نشده است.
باقری با اشاره به برگزاری جشن زغال اخته، بیان می‌کند: در جشن زغال‌اخته خیلی از مردمی که حضور دارند و می‌توانم بگویم خیلی از الموتی‌ها درخت و محصولش را از نزدیک ندیده‌اند؛ زغال‌اخته طرفداران زیادی دارد و می‌شود گفت نوعی میوه لاکچری است، درخت تیغ‌های کوچک دارد و برای توریست‌های داخلی هم جالب است و حتی برخی از آنان در عمرشان زغال‌اخته نخورده‌اند، همان‌طور که وقتی بلوبری را می‌ببینیم برای ما عجیب است زغال‌اخته هم برای برخی میوه‌ای عجیبی است.
وی با اشاره به اینکه شربت زغال‌اخته هم طرفداران بسیاری دارد، خاطرنشان می‌کند: خیلی از افراد با فرآورده‌های زغال‌اخته آشنا نیستند ولی وقتی می‌بینند از آن استقبال می‌کنند. آشی مخصوص به نام آش زغال اخته توسط زنان روستایی منطقه الموت پخته می‌شود که ثبت ملی هم شده است.
بهرام گرئی یکی از باغداران الموت غربی در رابطه با مشکلات نگهداری از این میوه پرزحمت اظهار می‌کند: زغال‌اخته درختی آب‌دوست و سایه‌پسند است، این درخت در ابتدا وحشی بود و سپس تربیت و وارد باغات سنتی شد؛ زغال‌اخته میوه‌ای است که کمترین آفت را دارد و برای پرورش آن از هیچ سمی استفاده نمی‌شود و تنها کود حیوانی به گیاه داده می‌شود و تا الان آفتی مشاهده نشده است اما ۲ سال اخیر گاهی اوقات و به‌ندرت دچار کرم‌خوردگی می‌شوند که بسیار نادر است.
وی اضافه می‌کند: درخت زغال‌اخته به سرما مقاوم است و در مناطق گرمسیر رشد نمی‌کند ولی گل میوه به‌دلیل اینکه رو به بالاست با بارش برف بهاری از بین می‌رود. امسال باغات مناطق الموت غربی یک‌ششم زغال‌اخته داشتند و بقیه باغات به‌دلیل سرما سوخته‌اند حتی در برخی باغ‌ها ۲۰۰ گرم هم زغال‌اخته نداشتیم.
این باغدار تصریح می‌کند: اصلی‌ترین مشکل باغداران قیمت است؛ باغداران به‌دلیل آب‌دوست بودن درخت زغال‌اخته هر هشت روز باغات را آبیاری می‌کنند ولی محصول را با کمترین قیمت خریداری می‌کنند، برای کوتاه کردن دست دلالان و واسطه‌ها درخواست تشکیل تعاونی روستایی را داریم تا دلالان حذف شوند و محصول را با قیمت واقعی از باغداران بخرند.
گرئی تصریح می‌کند: حمل زغال‌اخته از باغات تا مراکز خرید دشوار است و در هیچ‌یک از باغات خودرو وارد نمی‌شود؛ نهر آب بسیار مهم است و همه انهار سنتی است و موجب هدر رفت آب می‌شود از جهاد کشاورزی و مسئولین مربوطه می‌خواهیم تا برای احداث انهار جدید و کانال آب کمک کنند.
این باغدار که خود یکی از کارمندان میراث فرهنگی است می‌گوید: آش زغال‌اخته «ارسوله» در میراث فرهنگی به ثبت ملی رسیده است؛ آش زغال‌اخته در نذورت و رسومات و جشن‌ها و برای ورود میهمان پخته می‌شود. ترکیبات این آش زغال‌اخته، گندم کوبیده، سبزیجات معطر و ادویه است.
انتهای پیام/
منبع: ایسکانیوز
کلیدواژه: اخبار روز زغال اخته استان قزوین الموت غربی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۰۵۲۷۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
(تصاویر) «قبرستان ممنوعه تهران» کجاست و مدیریت آن با کیست؟
قبرستان ممنوعه تهران، که با نام قبرستان دولاب نیز شناخته می‌شود، یک‌گورستان قدیمی مربوط به مسیحیان است. در واقع این قبرستان باغی بزرگ در اتوبان شهید محلاتی، بین خیابان‌های شهید رضایی و مستفیذ است که در میان اهالی به نام قبرستان «دولاب» شناخته می‌شود. این گورستان محل دفن مسیحیان کشورهای فرانسه، ایتالیا، روسیه و لهستان است که در سال‌های دور در ایران زندگی می‌کردند و در این کشور نیز از دنیا رفته‌اند. تعدادی از این افراد سرباز و بخشی دیگر افراد غیرنظامی بوده‌اند که در بین آنها اشخاص مشهور نیز دیده می‌شود.
به گزارش همشهری آنلاین، افرادی که در این قبرستان به خاک سپرده شده‌اند، ملیت‌های مختلفی دارند. ملیت هر فرد با یک پرچم بر روی قبر مشخص شده است. بر روی سنگ قبرها نیز علائمی چون صلیب یا تصویری از یک بانوی غمگین دیده می‌شود. افرادی که در این قبرستان آرمیده‌اند، سربازان گمنام روسیه و لهستانی‌هایی هستند که در جنگ جهانی دوم در راه برگشت به وطن جانشان را از دست داده‌اند. تعدادی از قبرها نیز مربوط به کنت‌های فرانسوی، شاهزاده‌های گرجی و پزشکان دربار قاجار و پهلوی است. افراد مشهوری مانند «اوانس اوگانیانس» اولین کارگردان سینمای ایران و موسس اولین مدرسه بازیگری در ایران، «شاهین سرکیسیان» موسس تئاتر مدرن در ایران، «کنت دو مونت فرت» اولین رئیس پلیس ایران، «ولادیسلاو هورودکی» معمار اهل لهستان، «ولادیمیر گاردایستکی» معمار ایستگاه راه‌آهن تهران، «آلفرد ژان بانیست لومر» موسیقی‌دان نظامی فرانسوی مربوط به دوران ناصرالدین‌شاه قاجار که نخستین سرود ملی ایران را ساخت، «دکتر کلوکه» پزشک فرانسوی محمدشاه قاجار و «دکتر تولوزان» پزشک مخصوص ناصرالدین شاه که از جمله اقدامات او در ایران می‌توان به بهداشت عمومی و تشکیل مجلس حفظ‌الصحه اشاره کرد.
این محدوده در گذشته‌های دور زمین کشاورزی بود که بعدها تبدیل به قبرستان شد. اولین فردی که در این منطقه به خاک سپرده شد، دکتر «کلوکه» پزشک اختصاصی محمدشاه و ناصرالدین‌شاه قاجار بود. «کلوکه» در سال۱۸۵۵ در این خاک دفن شد. بعدها دکتر تولوزان، یکی از پزشکان فرانسوی دربار قاجار، زمین‌های این منطقه را خرید و آن را به گورستان مسیحیان مقیم تهران تبدیل کرد. بخش‌های مختلف این گورستان توسط سفارت‌های فرانسه، ایتالیا و لهستان خریداری شد و اکنون آنها این محل را مدیریت می‌کنند.
قبرستان دولاب بیش از ۷۵ هزار مترمربع مساحت دارد و دارای ۵ بخش مختلف است. هرکدام از این بخش‌ها ورودی جداگانه‌ای دارند. در میان قبرستان نیز یک خیابان وجود دارد که این ۵ بخش را به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم می‌کند. سه بخش کاتولیک، ارتدوکس و ارامنه گریگوری در قسمت شرقی و دو بخش ارامنه کاتولیک و آشوری‌های کلدانی در قسمت غربی قبرستان دولاب قرار دارد. بزرگ‌ترین بخش قبرستان دولاب مربوط به ارامنه است که حدود ۴۴ هزار مترمربع را در برمی‌گیرد. اغلب افرادی که در این بخش مدفون شده‌اند، ارامنه ایرانی هستند که در بین آنها افراد نامی و سرشناسی چون شاهین سرکیسیان، آرام گارونه، اسرائیل ساهاکیان، زورا ساگینیان، مارکار قارابگیان، نیکلای لاوری و نیکوکاران درمانگاه خیریه آودیسیان دیده می‌شوند. قدیمی‌ترین سنگ قبر این بخش مربوط به سال ۱۳۷۵ است. پس از آن تدفین در این قبرستان از طرف شهرداری تهران ممنوع اعلام شد.
مسیحیان ارتدوکس در بخش ارتدوکس‌های قبرستان دولاب دفن شده‌اند که از مشهورترین آنها می‌توان به نیکولای مارکف معمار و آنتوان سوروگین عکاس اشاره کرد. این افراد هر دو روسی بوده‌اند و اصالت گرجی داشتند. در قسمت ورودی این بخش یک آرامگاه دیده می‌شود که با معماری گرجی و به شکل کلیسا ساخته شده است. این آرامگاه به مینادورا خوشتاریا، همسر آکاکی خوشتاریا تعلق دارد. آکاکی خوشتاریا تاجر گرجی است که امتیاز استخراج نفت شمال ایران را از دربار قاجار دریافت کرده و در این منطقه مشغول فعالیت بود. همچنین قسمت دیگری از قبرستان دولاب، که با عنوان ترسناک‌ترین بخش شناخته می‌شود، مربوط به ۲۶ مهندس ایتالیایی است. مهندسین معدنی که در سال‌های ۱۹۳۶ تا ۱۹۴۳ در ایران کار می‌کردند و همین‌جا جان خود را از دست دادند. قبرهای این افراد در زیرزمین و لای دیوارها قرار دارد و سنگ قبر آنها نیز به صورت ایستاده دوتادور این دیوارهای نصب شده است.
در واقع برای ورود به این بخش باید از میان مردگانی ایستاده عبور کنید که کمی ترسناک است. از سوی دیگر حدود ۱۴هزار و ۲۰۰ مترمربع از قبرستان متعلق به کاتولیک‌هاست. در این بخش قبر افراد مشهوری چون دکتر کلوکه، دکتر جمشید اعلم و ولادیمیر گاردایستکی دیده می‌شود. اکنون قبرستان ممنوعه توسط سفارت‌خانه‌های مربوطه مانند روسیه، لهستان، فرانسه و شورای خلیفه‌گری ارامنه مدیریت می‌شود. یک خانواده در این قبرستان زندگی می‌کنند که نگهبانی از قبرستان را بر عهده دارند.
سایر اخبار
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان